Theo một đánh giá mới, thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) diclofenac, thuốc thường sử dụng để giảm đau và kháng viêm do viêm khớp, có liên quan với việc gia tăng đáng kể nguy cơ biến chứng tim mạch và cần bị loại bỏ khỏi danh mục thuốc thiết yếu.

Diclofenac, thuốc có trong danh mục thuốc thiết yếu của 74 quốc gia, gia tăng nguy cơ biến cố tim mạch từ 38% - 63% trong các nghiên cứu khác. Nguy cơ gia tăng với diclofenac tương tự chất ức chế COX-2 rofecoxib (Vioxx, Mecrk), một thuốc bị rút khỏi thị trường thế giới do độc đối với tim mạch.

Nói với Heartwire, Tiến sĩ David Henry (Viện Khoa học Thẩm định Lâm sàng, Toronto, ON), người tiến hành đánh giá cùng với tiến sĩ Patricia McGettigan (Trường Y Nha Luân Đôn, Anh), nói rằng ở Bắc Mỹ sử dụng diclofenac thấp – khoảng 5 – 6% thị trường NSAID ở Mỹ và 17% ở Canada – trong khi đó, nó được sử dụng phổ biến hơn ở các quốc gia ngoài phương Tây.

NSAIDs được sử dụng nhiều (chiếm 30% đến 40% thị phần) ở các quốc gia như Việt Nam, Pakistan, nhiều phần của Trung Quốc, và các quốc gia khác. Các quốc gia này đang trải qua đại dịch thật sự về bệnh tim mạch cùng lúc với việc giảm tỷ lệ ở các nước phương Tây. Họ thật sự là những người sử dụng rất nhiều các thuốc này, đặc biệt là diclofenac.

Theo tác giả, diclofenac thậm chí ở liều nhỏ cũng gia tăng nguy cơ biến cố tim mạch.

Trong đánh giá, xuất bản trên Plos Medicine ngày 12 tháng 2, năm 2013, Henry và McGettigan cho thấy rằng ở 15 quốc gia, một danh sách bao gồm các quốc gia thu nhập cao, trung bình, và thấp, diclofenac là NSAID được sử dụng nhiều nhất. Nó có một thị phần tương đương với tổng thị phần của ibuprofen, naproxen, acid mefenamic. Các NSAIDs nguy cơ cao như diclofenac và etoricoxib chiếm 1 phần 3 thị phần ở 15 quốc gia.

Diclofenac, thậm chí ở liều nhỏ, có thể gây ra vấn đề

McGettigan và Henry tiến hành phân tích gộp, đánh giá lại các nguy cơ tương đối của NSAIDs trong các nghiên cứu ngẫu nhiên và quan sát được. Rofecoxib, etoricoxib, và diclofenac là 3 hoạt chất có liên hệ chắc chắn với sự gia tăng đáng kể nguy cơ khi so sánh với việc không sử dụng. Rofecoxib gia tăng nguy cơ biến cố tim mạch nghiêm trọng nhất (27% - 45%), etoricoxib gia tăng nguy cơ gấp đôi so với không sử dụng. Trong 2 nghiên cứu quan sát được, diclofenac gia tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim cấp tính khoảng 38% đến 39%, tương đối, và gia tăng nguy cơ tim mạch 40%. Trong một thử nghiệm ngẫu nhiên, diclofenac có liên quan với 63% nguy cơ biến cố tim mạch so với không sử dụng.

Theo tác giả, NSAIDs quen thuộc đối với bác sĩ và thường được kê toa. Nguy cơ tim mạch có liên quan đến cường độ kê toa NSAIDs. Đối với diclofenac, liều lượng từ 100 đến 150 mg một ngày, và liều này thì đủ cao để gây ra nguy cơ tim mạch, liều cao hơn liên quan đến nguy cơ cao hơn. Với diclofenac, cũng như rofecoxib, không có liều dùng nào không gây nguy cơ.

Tác giả không tìm thấy nguy cơ với các thuốc khác, như ibuprofen, naproxen, và celecoxib [Celebrex, Pfizer]. Tác giả có thể tìm một liều đủ thấp để không tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim. Diclofenac thậm chí ở liều nhỏ cũng gia tăng nguy cơ biến cố tim mạch. Liều trung bình mà thường được sử dụng thì khá là cao.

Indomethacin và meloxicam gia tăng trung bình nguy cơ biến cố tim mạch, cao hơn naproxen một chút, trong khi celecoxib và ibuprofen gia tăng độc tố tim mạch khi sử dụng ở liều cao trong thử nghiệm lâm sàng nhưng không xảy ra ở liều thấp thường bán ngoài nhà thuốc.

Tác giả khuyên nếu bạn có bệnh tim mạch và đang sử dụng diclofenac, hãy ngưng thuốc và đi nói chuyện với bác sĩ về sự thay đổi thuốc.

Nguồn: http://www.medscape.com/viewarticle/779232